Cách thi đạt điểm cao ngoại ngữ
- Trong số các môn thi trắc nghiệm, Ngoại ngữ làmôn thí sinh được tiếp xúc với cách thức làm bài này sớm nhất.
Thi tốt nghiệp THPT:
Cách làm bài đạt điểm cao môn Ngoại ngữ
Tuy nhiên, thí sinh (TS) cần biết một số cách thức trong ôn tập đểđạtđiểm cao như mong muốn.
Nhớ máy móc hiện tượngbất quy tắc
Theo thầy Đỗ Duy Truyền - Giảngviên ĐH Hà Nội, nguyên Phó Hiệutrưởng nhà trường, trong 4 kĩ năng (nghe, nói, đọc, viết), thôngthường thi tốt nghiệp THPT chỉ có đọc - viết mà không có nghe - nói. Với kĩ năng thi viết, có câu hỏi liên quan đến cácbài ngữ pháp: Điền vào chỗ trống những từ thích hợp. Để làm được các câu hỏi này, TS cần có vốn từ phong phú và kiến thức ngữ pháp vững vàng.
Như vậy, các em cần hệ thống lạikiến thức ngữ pháp trong chương trình phổ thông thật chắc. Đặcbiệt, nên đọc thêm một số sách để tăng thêm vốn từ.
Phần từ vựng được xemlà quan trọng nhất nên TS cần chú ý học. Phần ngữ pháp, TS chú ý cáchsử dụng từ như thế nào.Ví dụ trongtiếng Anh, từ“nhìn” (look) sẽ biến đổithành: look at; look after; look for... Như vậy, TS không những biết dùng từ như thế nào mà còn biết biến đổira sao. Điểm quan trọng trong ngữ pháp nữa là cách chuyển đổi các hiệntượng ngữ pháp. Thí dụ,biến đổi câu chủ động thành câu bị động động ra sao để vẫn giữ nguyên ý nghĩa.
Riêng về tiếng Anh, TS lưu ý đề thi luôn có câu hỏi đòi hỏi các kiến thức về ngữ âm. Chẳng hạn cho 3-4 từ, TS chọn một từ phát âm sai để lựa chọn. Khi học bài, các em không chỉ học từ vựng, ngữ pháp mà cần để ý cả cách phát âm để không mất điểm với những câu này. Sở dĩ cócác câu hỏi liên quan đếnphần này vì trong tiếng Anh, nếu các em phát âmsai, khi nói chẳng ai hiểu. Đặc biệt, với các hiện tượng bất quy tắc, bắt buộc các em phải nhớthuộc lòng một cáchmáy móc.
Ở phần bài đọc hiểu của đề thi tiếng Anh, quan trọng nhất với TS vẫn là nắm được nhiều từ vựng mới hiểu được tất cả các câu hỏi và đọc hiểu bài viết nói gì để biết trả lời như thế nào. Chọn các từ “khóa” quantrọng nhất. Trong quá trình viết câu, nếu viết câu phức không thuận thìtốt nhất nên viết câu đơn. Cơ bản, TS diễn đạtđúng ý, đúng nộidụng thì vẫn có điểm vì ngườita chỉ chấm đúng- sai chứ không quan tâm đếncâu đơn- câu phức.
Biết từ, học thuộc bộ chữ
Học sinh không chỉ thi một môn tiếng Anh mà còn nhiều loại ngoại ngữkhác trong kì thi tốt nghiệp THPT như: Trung,Nhật, Đức, Pháp, Nga. Thầy Đỗ Duy Truyền cho rằng, có thể chia ra hai loại hệ thống ngôn ngữ: chữ tượng hình (Trung, Nhật) và ngôn ngữ Ấn Âu (Anh, Pháp, Đức,Nga). Với các môn thi tiếng Trung, Nhật, bắt buộc TS học từ nào phải biết từ đó. Đặc biệt,ngữpháp tiếng Nhật khónên các em cần học kĩ.
Theo thầy giáo Nguyễn Đức Anh,giảng viên khoa Trung (ĐH Hà Nội), TS cần nắm vững các yếu tố: ngữ âm văn tự, từ vựng và ngữ pháp. Về ngữ âm – văn tự, tiếng Trung là ngôn ngữcó thanh điệu nên đặc biệt chú ý thanh điệu củacác từ để điền thanh điệu sao cho chuẩn, nhất là sự nhầm lẫn giữa thanh 1 với thanh 4hay các từ có mang thanh nhẹ hay không mang thanh nhẹ, có uốn lưỡi hay không. Ngoài racũng cần nắm chắc âm nào bật hơi, âm nào không bật hơi: b/p, d/t, g/k, j/q, z/c, zh/ch.
Chữ Trung Quốc là chữ tượng hình, do vậy TS chú ý phân biệt những chữ có hình dạng gần giống nhau. Về từ vựng,các em nên ôn tập lại tất cả từ trong chương trình, nên ôn theo chủ điểm để dễ nhớ và đặt câu để biết cách vận dụng từ. Đặc biệt, chú ý sự kết hợp của lượng từvới danh từ và sự kết hợp của động từ với tân ngữ của nó. Về ngữ pháp, tiếng Trung với phương tiện ngữ pháp chủ yếu là hư từ và trật tự câu, vì vậy cầnnắm rõ cách dùng của những hư từ quan trọng và thứtự sắp xếp các thành phần câu.
Về từ pháp, các em cần nắm vững khái niệm, đặcđiểm ngữ pháp, chủng loại của từng từ loại, ví dụ danh từ là gì, thường làm thành phần gì, có chịu sự tu sức của phó từ không, lặp lại được không, có mấy loại... Chú ý hiện tượng chuyển loạicủa từ; hình thức lặp lại của tính từ, động từ và lượng từ; động từ li hợp.
Đặc biệt, phân biệt cách dùng của những từ có ý nghĩa gần nhau
Về cú pháp, nên ôn tập các loạihình câu, câu đơn – câu phức (nếu chia theo tiêu chí kết cấu) hay câu trần thuật, câu cầu khiến, câu cảm thán, câunghi vấn(nếu chia theo tiêu chí ngữ khí)...Trongđó, tập trung vào nhữngmẫu câu thường gặp như:Câu liên động; câu kiêm ngữ; câumang hai tân ngữ; câu tồn hiện; câu so sánh; câu bị động...Trong các thành phần câu, chú trọng phần bổ ngữ, phân biệt các bổ ngữ dễ bị nhầm lẫn với nhau như: bổ ngữ khả năng, bổ ngữ trạng thái, bổ ngữ trình độ và bổngữ kết quả.
Để làm tốt bài thi tiếng Trung vàNhật, theo thầy Đức Anh, TS nên biết cách đoán nghĩa của từ thông qua các bộ thủ, phân biệt rõ ràng những chữ có hình dạng giống nhau, luyện viết chữ để nhớ chữ. Thông thường, những câu trắc nghiệm chọn cách giải thích đúng cho từ gạch chân thì những câu mà có những chữ liênquan đến từ gạch chân đại đa số là đáp án nhiễu.
Thầy Đỗ Duy Truyền cho biết, ở tiếng Nga, động từ là quan trọngnhất, chi phối toàn bộ và biến đổi rất kinh khủng. Mỗi động từ yêu cầu bổ ngữ ở cách nào, độngtừ dùng với giới từnào. Trong giới từ lại có giới từ đi với các cách như: giới từ cách 2, cách 3, cách 4... Ngoài ra, động từ biến đổi theo ngôi, theo thời (quá khứ,hiện tại, tương lai), theo số (ít, nhiều), theo giống (giống đực, giống trung, giống cái). Động từ đó cho phối các từ loại đi theo sau. Thí dụ từ “đọc”, ở Việt Nam chỉcó “đọc sách, đọc báo”. Nhưng với tiếng Nga, bị biến hình ngay từ đuôi “a” thành“u” hoặc “y”. Theo đó, các đại từ đi theo cũng phải biến đổi cho phù hợp. Tóm lại, cácem phải nắm rất chắc ngữ pháp tiếng Nga và các biến đổi, bất quy tắc...
Trong tiếng Pháp, động từ cũng rất quan trọng. Nó không biến hình nhiều như tiếng Anh nhưngvẫn có các thay đổi. Chẳng hạn, danh từ số ít, số nhiều đều có thay đổi. Các quán từ trong tiếngPháp cũng thay đổi, nếu TS không cẩn thận sẽ lẫn lộn lung tung.